Kitap Bilgisi
| Kitabın Özgün Adı | Dolmuşlu, Gecekondulu, İşportalı Şehir |
|---|---|
| Yazar | İlhan Tekeli, Yiğit Gülöksüz Tarık Okyay |
| Yayın tarihi | Ekim 2020 |
| Sayfa Sayısı | 448 |
| ISBN | 978-605-68927-8-3 |
| Etiket Fiyatı | 68 TL |
Dolmuşlu, Gecekondulu, İşportalı Şehir
Cumhuriyet sonrasında Türkiye, şehir planlaması çevrelerinde Ankara’nın başkent olması gibi yankılar uyandıran kararlarını ünlü yabancı plancılar eliyle uyguluyordu. 1950’lere ulaşıldığında Türk plancıları uluslararası yarışmaları kazanıyor, ülkelerinin şehir planlamasına el koyuyorlardı. Ama bu planlarda daha çok mimarî ağırlık kazanıyordu. Oysa İkinci Dünya Savaşı sonrasında Türkiye hızlı bir şehirleşme sürecine girmişti, böyle mimarî kaygılarla hazırlanan planlar şehirlerin düzensiz gelişmesine hakim olamıyordu. Şehir olgusu yalnız mekânsal olarak değil tüm sosyal ve ekonomik içeriği ile kavranmalıydı. İşte bu dönem daha çok batı ülkelerinde şehir planlama eğitimi gören yeni plancılar Türkiye’ye döndüler ve şehir planlamanın sosyal içerik kazanması kavgasını verdiler. Sayıları azdı. Türkiye’nin şehirleşmesini yönlendiremeseler bile birçok kişinin şehirleşme konularına sosyal içeriği ile eğilmesine neden olan havayı yarattılar ve çevreyi doğurdular. İşte bu çevre içinde eğitimlerini daha çok Türkiye içinde gören, uygulamayla sıkıca ilişkileri olan daha genç bir kuşak yetişti. Bu kitabın yazarları işte bu kuşaktan. Ülkenin şehirleşmesine ve planlamasına kendi deneyleri açısından bakarak, yeni bir senteze ulaşma arayışı içindeler. Çok hızlı bir değişim sergileyen şehircilik dinamiklerine Dolmuşlu, Gecekondulu, İşportalı Şehir kitabının tarihsel izdüşümü etrafından bakmayı denemek şehircilik tarihinin bir özetini kavramak için önemli bir fırsat olacaktır.
Yazar Bilgisi
İlhan Tekeli 6 Kasım 1937 tarihinde İzmir’de doğmuştur. Şehir ve bölge plancısı, sosyologtur. İlk ve Ortaöğrenimini İzmir’de yaptı. İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. 1964’te, Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nde, 1966’da Pennsylvania Üniversitesi’nde Şehir ve Bölge Planlamacılığı alanında yüksek lisansını tamamladı. 1968’de İstanbul Teknik Üniversitesi’nde Şehir Planlama konusunda doktora yaptı. 1970’den bu yana, Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nde Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nde öğretim üyeliği yapmaktadır. Yurtdışındaki çeşitli üniversitelerde konuk profesör olarak ders veren Tekeli, 2004-2009 yılları arasında YÖK Genel Kurulu Üyeliği yaptı. Birçok belediye ve kuruluşta danışma kurulu üyeliği de yapan Tekeli, Tarih Vakfı’nın kurucusudur ve uzun süre başkanlığını yapmıştır. Değişik dillerde, 100 kitabı, 650’den fazla makalesi ve konferans tebliği bulunan Tekeli, Sosyal Bilimler alanında birçok ödül kazandı. Tekeli’nin, 1964’ten bu yana, şehir ve bölge planlamacılığı, planlama teorisi, makro coğrafya, göç coğrafyası ve politik davranış, Türkiye’deki yerel yönetimlerin teorisi ve tarihi, kentleşme ve kentsel politika, ekonomi politikası, Türkiye’nin ekonomi tarihi, kent ve toplum tarihi gibi alanlarda yayımlanmış pek çok eseri vardır. Tekeli’nin “Dünya’da Ve Türkiye’de Kent-Kır Karşıtlığı Yok Olurken Yerleşmeler İçin Temsil Sorunları Ve Strateji Önerileri” başlıklı kitabı İdeal Kent Yayınlarından çıktı.
Yiğit Gülöksüz 1961’de İTÜ Mimarlık Fakültesini bitirdikten sonra ABD”de Şehir ve Bölge Planlama yüksek lisans eğitimi gördü. İmar ve İskan Bakanlığı ve Devlet Planlama Teşkilatı”nda bölgesel gelişme, şehirleşme ve konut alanlarında uzman olarak çalıştı. 1978-1980 yıllarında Köy İşleri ve Kooperatifler Bakanlığı”nda müsteşarlık yaptı. Ardından ODTÜ Şehir ve Planlama Bölümü öğretim kadrosuna katıldı. 1983”den başlayarak yaklaşık on yıl süren bir siyasal etkinlik dönemi sonrasında 1992”den itibaren Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanı olarak beş yıl sorumluluk taşıdı. Bu dönemde çeşitlendirilmiş sosyal konut programları ile tamamlanan 500.000 civarında konut üretiminin yanında, 1992 Erzincan depremi sonrası uygulanan yeniden yapılandırma projesi gerçekleştirildi. Birleşmiş Milletler HABITAT II İstanbul Dünya Konferansı’nın (1996) organizasyonunda genel koordinatörlük görevini üstlendi. Cumhuriyetin 75. Yıl Kutlama Etkinliklerinin hazırlıklarını Tarih Vakfı adına yönetti. Bu çalışmalar Birleşmiş Milletler, ODTÜ Senatosu ve çeşitli kurum ve yayın organları tarafından ödüllendirildi. Yiğit Gülöksüz halen kendi kurduğu YENİYAPI Şehircilik Mimarlık Mühendislik Müşavirlik firmasının yöneticiliğini sürdürüyor.
Tarık Okyay Robert Kolej’de inşaat mühendisliği eğitimi aldı. ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nde 1968 yılında yüksek lisans derecesini elde etti. “Alternatif Boğaziçi Geçişlerinde Kullanıcı Yararları” üzerine yüksek lisans tezi, Boğaz Köprüsü’nün toplumsal sonuçlarını ortaya koyabilmeye yönelik bir modelleme çalışmasıdır. Devlet Planlama Teşkilatı’nda çalıştı. Bu kurumda Türkiye’de Yerleşme Kademelenmesi araştırmasında yer aldı. Türkiye’de limanlar üzerine yaptığı çalışma DPT tarafından yayınlandı. 1969 yılında ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’ne asistan olarak girdi. Birmingham Üniversitesi Ulaşım ve Çevresel Bilimler Bölümü’nden yüksek lisans derecesini aldı. Birmingham Üniversitesi Coğrafya Bölümü’nde “19. Yüzyılda East-Anglia’da Demiryolu ve Nüfus Gelişmesi” başlıklı tez çalışmasını hazırladı. 1975 sonrasında ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nde ulaşım planlaması ve mekânsal istatistik dersleri verdi. 1979 yılında Bristol Üniversitesi, Coğrafya Bölümü’nden doktora derecesini elde etti. 1981 yılına kadar ODTÜ’de çalıştı.
Satın Al
